نشست «هزار سال ایرانیان و مجارها»
نشست «هزار سال ایرانیان و مجارها » با همکاری سرای ایرانشناسی و معاونت اطلاع‌رسانی و امور بین‌الملل بنیاد ایرانشناسی در محل بنیاد ایرانشناسی برگزار شد. در این نشست که با حضور آقای یانوش کوواچ ( سفیر مجارستان در ایران )، خانم گیزلا وارگا سینایی ( همسر مجارستانی خسرو سینایی کارگردان سینمای ایران ) و گروهی از علاقمندان و دانش‌پژوهان رشته ایرانشناسی برگزار شد؛ آقایان دکتر محسن جعفری مذهب (عضو هیئت علمی پژوهشکده اسناد ) و دکتر میکلوش شارکوزی (استاد دانشگاه بوداپست ) به ایراد سخنرانی در مورد پیشینه روابط و اشتراکات قومی، فرهنگی و زبانی ایران و مجارستان پرداختند.
دکتر جعفری‌مذهب در سخنانش با اشاره به قدمت طولانی تردد ایرانیان به اروپا از طریق دریا و وجود آثاری همچون سفال‌ها و واژه‌های ایرانی در منطقه‌ای بین دهانه دن تا دهانه‌های دانوب، اظهار داشت که ایرانی‌ها قبل از تاتارها در این مناطق حضور داشته‌اند ولی به علت آشنایی کم پژوهشگران ایرانی با زبانهای این منطقه این موارد کمتر مورد پژوهش و بررسی قرار گرفته است.
وی در ادامه گفت اقوام گیلک، آذربایجانی و ارمنی بیشترین داد و ستد تجاری را با اروپای شرقی داشته‌اند و قدیمی‌ترین متن یافت شده در این منطقه به نام کودکس کومانیکوس نشان دهنده تشکیل یک جامعه ایرانی در شمال و شمال غرب دریای سیاه (رومانی و مجارستان فعلی ) است. همچنین در واژه‌نامه‌ای به جا مانده از آن زمان که به منظور تسهیل روابط تجاری با ایرانیان تدوین شده بود سه ستون متشکل از زبانهای لاتین، تاتار و فارسی به خصوص واژه‌های گیلکی به چشم می‌خورد که بیانگر وجود یک خط صادرات برنج از شمال ایران به آن ناحیه است. علاوه بر این پیدا شدن قدیمی‌ترین نسخه به زبان گیلکی در رومانی؛ حکایت از انتقال یک فرهنگ گیلکی و تالشی به این نقطه از اروپا دارد.
دکتر جعفری‌مذهب در پایان سخنانش اعلام کرد؛ بر اساس بررسی‌های 8 ساله دکتر شارکوزی قدمت روابط ایران و مجارستان به حدود 1050 سال می‌رسد.
در ادامه این نشست دکتر میکلوش شارکوزی به سخنرانی پرداخت. وی ضمن اشاره به کمبود کتاب و مقاله در مورد مجارستان در ایران، این نوع پژوهش را کاری دشوار دانست.
دکتر شارکوزی که در تحقیقات خود به حضور قبایل ایرانی در مناطقی که بعدها مجارنشین شده‌اند برخورده است؛ حضور این قبایل در اروپای شرقی را بسیار تاثیرگذار میداند از جمله در نامگذاری برخی مکانها مثل رود دانوب که ریشه در فارسی قدیم دارد. وی با اشاره به بررسی واژه‌های بکار رفته در متنی متعلق به 600 سال قبل که در این منطقه یافت شده؛ آنرا دلیلی بر وجود یک جامعه ایرانی در این ناحیه دانست و گفت مرحله نفوذ این کلمات هنوز مبهم است و به نظر می‌رسد مجارهای اصلی از شمال قزاقستان که در آن زمان ایرانی‌نژاد بوده به مجارستان کوچ کرده‌اند. همچنین یافت شدن ظروفی قدیمی در رومانی و مجارستان با نقوشی شبیه ظروف دوره ساسانی، حضور گروهی از مسلمانان به نام خوارزمی در چند روستای مجارستان و نیز کشف قبرستانی متعلق به مسلمانان در این ناحیه را نشانه‌های حضور ایرانیان در این منطقه دانست.
دکتر شارکوزی در ادامه به چند و چون روابط ایران و مجارستان در دوره معاصر پرداخت و از «آرمینیوس وامبری » به عنوان بنیانگذار شرق‌شناسی در مجارستان و دانشگاه بوداپست یاد کرد و اعلام داشت که در حال حاضر در کتابخانه فرهنگستان علوم مجارستان 120 نسخه خطی به زبان فارسی وجود دارد. سپس با اشاره به خواهر خواندگی شهرهای یزد و یاسپرین، تهران و بوداپست به سخنانش پایان داد.
گفتنی است در پایان این سخنرانی فرصتی به پاسخگویی به سوالات حاضرین اختصاص یافت.